بهترین غذاها برای وزن گیری کودک

بهترین غذاها برای وزن گیری کودک

توجه به نمودار رشد و افزایش وزن کودک از همان بدو تولد حائز اهمیت است و معمولا اولین معایناتی که از نوزادان به عمل می‌آید اندازه‌گیری قد و وزن است و توصیه می‌شود که این بررسی‌ها بصورت روتین ماهانه در مراکز بهداشت انجام و ثبت شود و چنانچه رشد کودک روند کاهشی داشت، به پزشک متخصص یا مشاور تغذیه کودک مراجعه شود. هرچند که پیشرفت رشد کودکان با یکدیگر قابل مقایسه نیست، اما در کل باید روند رشد صعودی بوده و نمودار پایش سلامت کودک، برای تک تک نوزادان بررسی شود و در صورت عدم رشد مناسب، بهترین غذاها برای وزن گیری کودک پیشنهاد گردد.

در مقاله « بهترین غذا برای کودک زیر 1 سال چیست؟ » بطور مفصل لیست غذای مناسب برای کودکان از 1 تا 12 ماه را شرح دادیم و در این مقاله قصد داریم روند رشد کودک را بررسی نموده و بهترین غذاها برای وزن گیری کودک را پیشنهاد دهیم.

بهترین غذاها برای وزن گیری کودک ( از بدو تولد تا 12 سال )

برنامه‌ریزی برای غذای کودک یکی از چالش‌های والدین و مشاوران تغذیه کودک از بدو تولد است. سنین کودکی از نوزادی شروع شده و تا شروع بلوغ یعنی 12 سالگی ادامه دارد وقتی می‌گوییم که می‌خواهیم از تغذیه برای کودکان صحبت کنیم، در نظر داشته باشید که چه رده سنی را مد نظر قرار داده ایم.

بیشتر کودکان اغلب تا شش ماهگی وزنشان به دو برابر وزن هنگام تولد می‌رسد. در زمان تغذیه انحصاری با شیر مادر، کودک نیاز به مصرف هیچ گونه ماده غذایی و حتی آب ندارد. از آنجایی که نوزادان دارای دستگاه گوارش کم ظرفیتی هستند و در هر وعده مقدار شیری که می‌خورند بسیار اندک می باشد، لذا باید در فرمول تغذیه آنان مقدار زیادی ماده مغذی گنجانده شده باشد تا دچار کم وزنی نشوند. البته در صورت استفاده از شیر خشک در کنار شیر مادر، می‌توان با انتخاب شیر خشک مناسب همه مواد مغذی مورد نیاز را به بدن نوزاد رساند.

معمولا برنامه غذا برای کودک زیر 1 سال را به دو گروه سنی زیر 6 ماهگی و بعد از 6 ماهگی تقسیم کنیم زیرا برنامه غذایی نوزاد در این دو گروه سنی با هم متفاوت است. در مقاله « بهترین شیر خشک برای نوزاد » مهمترین نکات در انتخاب شیر خشک برای نوزادان طبیعی و نوزادانی که دچار حساسیت غذایی هستند به تفصیل ذکر شده و حتی برای نوزادان نارس شیر خشک‌های مخصوصی بعنوان بهترین غذاها برای وزن گیری کودک پیشنهاد شده است.

بعد از 6 ماهگی کودک آماده هضم بعضی از غذاهای نیمه جامد خواهد شد مانند پوره‌های گوشت، تخم بلدرچین، فرنی، حریره بادام، سوپ، آب میوه طبیعی … و از سن 1 سالگی ببعد، غذای جامد به‌ تدریج جایگزین اصلی شیر در تغذیه کودک شده و با گنجاندن غذاهای متنوع در برنامه غذایی کودک انواع ویتامین‌ها، مواد مغذی و معدنی ضروری برای کودک تأمین می‌شود. اینجاست که برنامه ریزی در غذایی که به کودک داده می‌شود، در سلامتی و وزن متناسب او تاثیر دارد.

تغذیه نوزاد زیر 6 ماه

تغذیه نوزاد در این دوره محدود به شیر مادر یا شیر خشک است و تغذیه با غذاهای جامد ممنوع است. زیرا دستگاه گوارش نوزاد برای دریافت غذای جامد آمادگی ندارد. پس روش‌هایی که برای افزایش وزن کودک زیر ۶ ماه توصیه می‌شود عبارتند از: بررسی تعداد دفعات و زمان شیردهی، تغذیه کافی در هر بار شیر خوردن که در صورت عدم تغذیه کافی کودک در هر بار شیر خوردن، باید تعداد دفعات شیردهی را افزایش داد.

تنظیم رژیم غذایی مادر برای مقوی کردن شیر نیز یکی از راههای بالا بردن کیفیت شیر می‌باشد. تغییر نوع شیر خشک در صورت بروز مشکلاتی مانند اسهال، استفراغ و دل درد کودک یکی دیگر از نکاتی است که در انتخاب بهترین غذاها برای وزن گیری کودک زیر 6 ماه توصیه می‌گردد.

تغذیه کودک از 6 ماه تا 1 سال

معمولا در این دوران نوزادانی که فقط از شیر مادر تغذیه می‌شوند، وزن شان کمی کاهش میابد اما در کودکانی که از شیر خشک تغذیه می‌کنند، این اتفاق رخ نمی‌دهد و در کل وزن این کودکان کمی بیشتر از تعدادی است که فقط از شیر مادر تغذیه می‌کنند. البته این موضوع هیچ جای نگرانی ندارد زیرا یقینا سلامت کودک مهم است و مهمتر اینکه شیر مادر موجب بالا بردن سیستم ایمنی بدن نوزاد شده و چون قند و نمک کمتری دارد، موجب تنظیم آب و املاح بدن نوزاد می‌گردد. ولی با انتخاب شیر خشک‌های مخصوص نوزادان کم وزن، می‌توانیم بهترین غذاها برای وزن گیری کودک را داشته باشیم.

بعد از 6 ماهگی دغدغه های والدین برای انتخاب بهترین غذاها برای وزن گیری کودک تا حدودی کمتر می‌شود. زیرا از حالا ببعد غذای تکمیلی نوزاد شروع شده و هرچه از سن او می‌گذرد، به تنوع غذاهای کمکی در رژیم غذایی نوزاد اضافه می‌شود که در وزن‌گیری او کمک بسیاری می‌کند. تنها موردی که در این سن نیاز به دقت و حوصله والدین دارد، اینست که باید به اندازه کافی برای تغذیه نوزاد و کودک خود وقت بگذارند تا غذا خوردن را به او یاد بدهند و در عین حال، نوزاد را با انواع طعم ها و مزه‌ها آشنا و به مواد غذایی خوب و مغذی علاقه‌مند کنند.

بهترین غذاها برای وزن گیری کودک در این سن، غذاهایی است که ویژگی‌های زیر را داشته باشد :

  • نرم و روان
  • هضم راحت و آسان
  • مقوی و مغذی
  • کم حجم و در عین حال پر انرژی
  • قوام آن متناسب با سن شیرخوار
  • تازه، بهداشتی و بدون آلودگی
  • مواد اولیه در دسترس و امکان تهیه آسان

تغذیه کودکان ا تا 2 سال

کودک در ۱ سالگی یاد می‌گیرد که خودش غذا بخورد او تقریبا می‌تواند غذای خود را به خوبی بجود، بنابراین برنامه غذایی کودک ۱ تا ۲ ساله تا حدودی می‌تواند همانند غذای خانواده باشد. از یک سالگی به بعد شیر مادر منبع کاملی برای تامین انرژی مورد نیاز کودک نیست و غذاهای دیگری باید در برنامه روزانه کودک گنجانده شود تا او احساس سیری کند. پس در زمان گرسنگی الویت اول برای سیر کردن او ابتدا غذا است و بعد شیر مادر. البته دریافت مواد مغذی کافی در این سن بسیار مهم است و داشتن رژیم غذایی کامل‌تر و مغذی‌تر بهتر است.

بهترین غذاها برای وزن گیری کودک 1 تا 2 ساله شامل دسته بندی های زیر می‌باشد :

  • لبنیات شامل: شیر، ماست و پنیر که سرشار از کلسیم و پروتئین است
  • پروتئین شامل: گوشت بدون چربی، ماهی، مرغ، تخم مرغ که برای رشد عضلانی کودک بسیار اهمیت دارد
  • ویتامین‌ها شامل: آهن، روی، ویتامین ب12 و امگا3 که برای رشد و یادگیری ذهنی کودک، حائز اهمیت هستند و آنتی اکسیدان‌ها و فیبر مورد نیاز کودک را تامین نموده و برای پیشگیری از بروز بیماری های قلبی و مغزی مفید می‌باشند.
  • حبوبات و غلات شامل: نخود، عدس و لوبیا همچنین آجیل و مغزیجات… غلات که شامل نان، ماکارونی، برنج، ذرت و جو است، انرژی موردنیاز برای رشد و یادگیری را در اختیار کودک قرار می‌دهند.
  • میوه و سبزیجات تازه که در آن می‌توانید برای افزایش انرژی و کالری دریافتی کودک‌تان کمی روغن یا چربی سالم مثل روغن زیتون، کره و آووکادو را بگنجانید.
  • بهترین غذاها برای وزن گیری کودک بالای 2 سال
  • بهتر است از خوراندن مواد غذایی کم ارزش مثل فست فود، نوشابه‌ و سایر تنقلات به کودکان خودداری کنید و ترجیحا این گونه مواد غذایی را اصلا وارد رژیم غذایی کودک خود نکنید. میان وعده هایی مثل بیسکویت، کیک وکلوچه، آب نبات و شکلات ناسالم هستند و گزینه مناسبی برای تغذیه کودک نیستند چون مقدار زیادی قند، نمک، چربی و مواد شیمیایی نگه دارنده وارد آنها شده و علاوه بر آنکه به معده کودک آسیب می‌رسانند، با کاهش اشتهای فرزندتان، او را از مصرف غذاهای مفید و مغذی محروم می کنند.
  • کودکان لاغری که به هله و هوله علاقه دارند باید تشویق شوند تا غذاهای سالم و مغذی مصرف کنند و ویتامین بیشتری دریافت نمایند. در انتخاب بهترین غذاها برای وزن گیری کودک برای خردسالانی که واقعا نیاز به اضافه کردن وزن دارند، باید به دنبال بهترین غذاها برای وزن گیری کودک بود زیرا ممکن است در آینده تبدیل به افرادی شوند که به دلیل کمبود وزن، به بیماری های مزمن دچار می‌شوند و ممکن است تا پایان عمر نیاز به یک رژیم غذایی خاص داشته باشند.
  • بهترین غذاها برای وزن گیری کودک در سنین مدرسه
  • در دوران مدرسه نیز همچنان ادامه روند رشد کودکان را بصورت یکنواخت شاهد خواهیم بود. در ادامه دوران کودکی که مقارن خواهد بود با شروع جهش رشد و بلوغ به ویژه در دختران. به همین خاطر انرژی مورد نیاز برای شروع این دوره رشد را باید تا این سن، به درستی کسب نموده باشند. در دوران مدرسه به دلیل تفاوت در جثه کودکان ومیزان تحرک آنها، سرعت رشد متفاوت است. کربوهیدراتهای موجود در نان و غلات و همچنین چربیها منابع تامین کننده انرژی هستند و اگر انرژی مورد نیاز بدن کودک از این منابع تامین نشود، بالاجبار پروتئین موجود در بدن صرف تولید انرژی می‌شود و این امر موجب اختلال در رشد می‌گردد.
  • وظیفه اصلی پروتئین‌ها، رشد سلول و ترمیم بافتهاست. به شرط آنکه انرژی دریافتی کودک کافی باشد، ترکیبی از پروتئین‌های حیوانی مانند شیر، گوشت و تخم مرغ و همچنین پروتئین‌های گیاهی نیاز بدن کودک را برای رشد تامین می‌نماید. ویتامین‌ها و املاح در واکنش‌های متابولیکی بدن نقش حیاتی دارند که در دوران رشد بسیار موثر بوده و کمبود آنها موجب اختلال در رشد کودک می‌شود. شایع ترین کمبود ویتامین‌ها در این دوران کمبود ویتامین A و D و کمبود ید، آهن و کلسیم می‌باشد. برای تامین انرژی مورد نیاز کودک در سنین مدرسه بهتر است از گروه غلات مانند نان، برنج و ماکارونی بعنوان وعده اصلی و بیسکویت، کیک، کلوچه و شیرینی‌ به عنوان میان وعده استفاده شود.
  • در انتخاب بهترین غذاها برای وزن گیری کودک نقش ویتامین A در رشد و مقاومت بدن در مقابل بیماریها و حفظ قدرت بینایی حائز اهمیت است و در انواع سبزیها مانند برگهای سبز کاهو، اسفناج، هویج و کدو حلوایی و انواع میوه های زرد و نارنجی مانند هلو، آلو، زردآلو، طالبی، خرمالو، نارنگی و انبه، و منابع حیوانی مانند شیر و لبنیات و جگر و زرده تخم مرغ موجود می‌باشد. چربیهایی مانند روغن‌های مفید و مغزها مانند بادام، پسته… نیز منبع تامین انرژی هستند و بهتر است در برنامه غذایی روزانه کودک گنجانده شوند.
  • میان وعده‌ باعث می‌شود کودکان بین وعده‌های اصلی نیز غذا بخورد و در نتیجه در طول روز کالری بیشتری جذب کند. در گزینش بهترین غذاها برای وزن گیری کودک سعی کنید وعده های اصلی طوری برنامه ریزی شوند که با میان وعده‌ها تداخلی نداشته باشند. برای صبح یا عصر که فرزندتان به مدرسه می رود، یک میان وعده آماده کنید و در کیف او قرار دهید و تاکید کنید که در زمان مشخص آن را میل نماید و در صورت لزوم با مربی یا معلمش هماهنگ کنید. میان وعده مدرسه می‌تواند نصف یک ساندویچ، یک واحد میوه، سیب زمینی پخته با پنیر، کلوچه کشمشی با شیر پر چرب و یا غذاهایی که کودکان دوست دارند باشد.
  • هرگز اجازه ندهید کودک یک وعده غذایی اصلی را از دست بدهد. مخصوصا که صبحانه یک وعده الزامی برای کودک است و برای فعالیت‌های روزانه به او انرژی لازم را می‌رساند و در پیشرفت روند رشد کودک موثر است. در انتخاب بهترین غذاها برای وزن‌ گیری کودک وجود غلات، نان تست، آب میوه طبیعی، کره بادام زمینی و شیر در وعده صبحانه منبع مناسبی برای تامین انرژی و مواد مغذی برای بدن کودک هستند. چنانچه کودک شما بعد از وعده اصلی همچنان احساس گرسنگی کرد، می‌توانید به او سالاد میوه، بستنی میوه‌ای یا یک مشت آجیل بدهید.

جمع بندی و نتیجه گیری :

در دوران کودکی، با پایش قد و وزن کودکان که به عنوان شاخص اصلی رشد در نظر گرفته می‌شوند، گاهی اوقات مشاهده می‌شود که کودک آنقدر لاغر است که اوضاع برای مشاوران تغذیه و والدین نگران کننده می‌شود و اینجاست که برنامه تغذیه کودک بیش از پیش نمایان می‌شود. و باید به دنبال بهترین غذاها برای وزن گیری کودک باشیم. کودکان در هر سنی ممکن است به دلایل زیر موفق به رشد نشوند مانند مصرف برخی داروها، بیماری، مشکلات گوارشی، اختلالات رفتاری یا عصبی و…

برای انتخاب بهترین غذاها برای وزن گیری کودک باید تلاش کنیم تغذیه کودک را با غذاهای سالم جایگزین کنیم. غذاهای سالم و پرانرژی و مقوی شامل: منابع پروتئینی برای رشد و تکامل بافت‌ها، چربی‌ها برای جذب ویتامین و تنظیم سوخت و ساز بدن، ویتامین‌ها برای سلامت بدن و تقویت سیستم ایمنی، کربوهیدرات‌ها برای تامین انرژی، فیبر و املاح معدنی و…

امتیاز دهید بهpost

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

17 − 7 =